(lectuur: 2 minuten)
Deloitte publiceerde in december 2020 een rapport Digital Banking Maturity 2020 over de digitalisering in de financiële sector. Opvallend gegeven voor Belgisch lezers was de topscore van twee Belgische grootbanken. Hoe wringen onze tech-visionairen en dito keynotespeakers zich in bochten bij hun recente slides over onze banken als dinosaurussen, gedoemd te verdwijnen, achterhaald, bedreigd door fintech en de disruptie!? Het is de zoveelste anekdote die illustreert hoeveel wind wordt gemaakt over ondernemen en management.
Is dat een probleem?Ja!
Hetgeen we zien gebeuren bij beleggers die hun geld kwijtspelen aan verhalen die te mooi zijn om waar te zijn, is hetzelfde verschijnsel als het volgen van hypes. Er is veel waardeverlies in de ondernemingswereld omdat we hypes de kans geven te groeien. Als een kankergezwel, groeit en bloeit een hype en zuigt het geld en energie uit de bedrijfsactiviteiten. Sirenengezangen op een netwerkavond vreten de dag nadien aan de marges. Zelfsturende teams of hyperambitieuze digitale projecten, uit schrik om achter te blijven, slaan een lek in de cashflow!
In de tijd dat de dieren nog konden spreken waren er mainframes. En ze waren van IBM. Iedereen kende het gezegde: ‘Nobody Gets Fired For Buying IBM’. De mainframes waren bepaald geen hype, maar het was een goei eillustratie can: niemand kan ons verwijten iets stom te doen als zovelen ons zijn voor gegaan. We huilen maar mee met de wolven in het bos, ten koste van. Robert Shiller, Nobelprijswinnaar 2017, stelde zich dezelfde vraag: Why is it so difficult for smart money to profit by betting against bubbles: the psychological contagion promotes a mindset that justifies the price increases, so that participation in the bubble might be called almost rational.
Ik vertaal het: waarom is het zo moeilijk voor verstandige ondernemers om geld te verdienen door een hype te negeren? Collega’s en goeroes praten erover en versterken de aanlokkelijkheid van de zoveelste hype. “Die boot mogen we niet missen”. Het lijkt alsof we ‘samen zeer slim zijn’.
Dit hoeft niet per se altijd over grote investeringen te gaan, ook soms over overdreven verwachtingen. Een ERP-pakket? Natuurlijk, maar doe eens 25% af van de ROI die de leverancier u berekende. Nog steeds een business case? Laten we de opportuniteitskost ook niet vergeten: aandacht en geld richting hype i.p.v. een klein dagelijks euvel op te lossen.
Maar wie vertelt ons dat een hype geen trend wordt? Een trend die effectief de industrie stilaan wijzigt, de markt onmerkbaar doet verschuiven?
Het antwoord is: balans! Balans tussen emotie (opwinding, maar ook enthousiasme en dynamisme, dus positieve dingen) en rationaliteit. Balans tussen het zekere heden en de onzekere toekomst, balans tussen laag en hoog risico. Balans tussen het streven naar innovatie, verbeteringen, uitdagingen en vertrouwen, geleidelijkheid, beheersbaarheid.
Een gebalanceerde benadering. Geen gemakkelijke oplossing, maar noodzakelijk voor het weerstaan aan massahysterie (ik heb dat gehoord van mijn concullega’s) en hypes!